صندوق توسعه ملی

تاریخ: 18 شهریور 1392

فضاسازی کذب علیه صندوق توسعه ملی، مغایر با منافع ملی است

• بر اساس قانون تشکیل صندوق توسعه ملی (ماده 84 قانون برنامه پنجم توسعه) درباره «حسابی که منابع صندوق توسعه ملی در آن نگهداری می‌شود»، در تبصره 2 بند 8 جزء ح این ماده به طور شفاف تأکید شده که «حساب‌های صندوق توسعه ملی فقط نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نگهداری می‌شود.»
 
• منابع صندوق توسعه ملی وفق قانون برنامه پنجم توسعه عبارت است از:
1) حداقل معادل بیست درصد از منابع حاصل از صادرات نفت (نفت خام، میعانات گازی، گاز و فرآورده‌های نفتی) در سال‌های برنامه و تعیین مبلغ آن در قوانین بودجه سنواتی
2) حداقل بیست درصد ارزش صادرات تهاتری اقلام فوق‌الذکر
3) افزایش سهم واریزی از منابع بندهای (1) و (2) هر سال به میزان سه واحد درصد
4) پنجاه درصد مانده نقدی حساب ذخیره ارزی در پایان سال 1389 و سال‌های بعد
5) منابع قابل تحصیل از بازارهای پولی بین‌المللی با مجوز هیأت امناء با رعایت قوانین مربوط
6) سود خالص صندوق توسعه ملی طی سال مالی
7) درآمد حاصل از سود موجودی حساب صندوق در بانک مرکزی، معادل میانگین نرخ سود سپرده‌های بانک مرکزی در بازارهای خارجی با محاسبه و پرداخت هر سه ماه یکبار
8) بیست درصد منابع موضوع جزء (د) بند (4) قانون بودجه سال 1389 کل کشور
 
• مهمترین مأموریت‌های ویژه رئیس ریاست هیأت عامل صندوق توسعه ملی به شرح ذیل اعلام می‌شود:
1) اعطای تسهیلات به بخش‌های خصوصی، تعاونی و بنگاه‌های اقتصادی متعلق به موسسات عمومی غیردولتی برای تولید و توسعه سرمایه‌گذاری‌های دارای توجیه فنی، مالی و اقتصادی، اعطای تسهیلات صادرات خدمات فنی و مهندسی به شرکت‌های خصوصی و تعاونی ایرانی که در مناقصه‌های خارجی برنده می‌شوند (از طریق منابع خود یا تسهیلات سندیکایی)، اعطای تسهیلات خرید به طرف‌های خریدار کالا و خدمات ایرانی در بازارهای هدف صادراتی کشور، سرمایه‌گذاری در بازارهای پولی و مالی خارجی، اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران خارجی با در نظر گرفتن شرایط رقابتی و بازدهی مناسب اقتصادی را هماهنگ با هیأت امنا، با جلب همراهی سایر اعضای هیأت عامل و تحت نظارت هیأت نظارت صندوق توسعه ملی به پیش ببرد.
2) از پرداخت تسهیلات از محل منابع صندوق توسعه ملی بدون تأیید توجیه فنی، اقتصادی، مالی و اهلیت متقاضی توسط بانک عامل، جلوگیری نماید.
3) تسهیلات صندوق را فقط به سوی موسسات و شرکت‌هایی روانه کند که حداقل هشتاد درصد سهم یا سهم‌الشرکه آنها مستقیم یا با واسطه اشخاص حقوقی متعلق به اشخاص حقیقی باشد و در صورتی که بیش از بیست درصد اعضای هیئت مدیره آن بنگاه‌های اقتصادی توسط مقامات دولتی تعیین می‌شوند از پرداخت منابع صندوق به آنها جلوگیری نماید.
4) هر شش ماه یک بار میزان منابع و مصارف و محل مصارف صندوق را به هیئت امناء، هیأت نظارت و مجلس شورای اسلامی گزارش نماید که آخرین گزارش آن در پایان فصل بهار سال 1392 ارائه شده است.
 
•بخش دیگر گزارش مزبور، بر اینکه با وجود منابع بیش از 50 میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی اما تا پایان خرداد ماه 1392 فقط 8/7 میلیارد دلار تسهیلات به پروژه‌ها اختصاص یافته است، این درحالیست که جمع رقم قراردادهای عاملیت ارزی با بانک‌های عامل تا پایان مرداد ماه 1392 بالغ بر 34 میلیارد و 720 میلیون دلار بوده است و بدیهی است منابع اختصاصی به پروژه‌ها و طرح‌ها در طول زمان ساخت پروژه (که عموماً بالغ بر 3 سال و حتی بالاتر از شش سال است) اختصاص می‌یابد.   
 
در حالی که صندوق توسعه ملی در یک سال اخیر با عملکرد شفاف و اقدمات موثر، رتبه شفافیت صندوق را از 61 به 32 و رتبه مجموع دارائی‌های صندوق را از 27 به 20 در بین 68 صندوق ثروت ملی دنیا ارتقاء داده که اطلاعات آن بر روی سایت www.swfinstitute.org/fund-rankings نیز قابل دسترسی است، فضاسازی کذب، علیه صندوق توسعه ملی موجب مخدوش نمودن جایگاه صندوق توسعه ملی در بین صندوق‌های ثروت ملی جهانی شده و ریسک سرمایه‌گذاری در کشور را افزایش می‌دهد که مغایر با منافع ملی است.